Powszechność pasożytniczego trybu życia jest powszechna w świecie zwierząt. Wirus wścieklizny wywołuje u umierającego żywiciela szaleńczy szał, zmuszając zwierzę do przenoszenia wirusa na nowe ofiary poprzez ugryzienie. Włośnica Spinochordodes tellinii manipuluje mózgami świerszczy, powodując, że popełniają samobójstwo, skacząc do wody, gdzie robak może się rozmnażać. Kiedy pierwotniak Toxoplasma gondii dostanie się do organizmu gryzonia, naturalny strach przed zapachem kociego moczu znika. Zapach drapieżnika zaczyna przyciągać gryzonie, a po zjedzeniu pasożyt dostaje się do jelit kota, środowiska, w którym może się rozmnażać.

Chociaż Toxoplasma infekuje przede wszystkim gryzonie, ludzie nie są odporni na pasożyta. Nasze wspólne życie z kotami daje Toxoplasma możliwość przedostania się do naszych ciał. Od czasu jego odkrycia na początku lat 1900. pierwotniak był powszechnie uważany za stosunkowo nieszkodliwego pasażera w ludzkim ciele. Uważano, że jedynym zagrożeniem są pacjenci z osłabionym układem odpornościowym (np. chorzy na AIDS) i kobiety w ciąży, w których organizmach pasożyt może uszkodzić płód lub wywołać poronienie. Uważano również, że zdrowa osoba może tłumić pasożyta w nieskończoność. Nowe dowody wskazują na coś innego. Sprytnie oszukując neuroprzekaźniki w naszych mózgach, staliśmy się tymi, których kontrolujemy.

Dr Jaroslav Flegr był pierwszym, który wygłosił to stwierdzenie w 2002 roku. Analizując informacje na temat wypadków drogowych, czeski parazytolog odkrył, że prawdopodobieństwo spowodowania wypadku przez kierowców zakażonych toksoplazmozą jest 2,6 razy wyższe niż w przypadku ich zdrowych kolegów. Dr Flegr przeprowadza paralelę między ryzykownym zachowaniem zarażonych gryzoni a ryzykownym zachowaniem zarażonych kierowców. Naukowiec po raz pierwszy zauważył tę cechę u siebie.

Podczas studiów na Uniwersytecie Karola w Pradze, zazwyczaj ostrożny student Jaroslav Flegr nagle stał się odważniejszy. Przestał oglądać się przez ramię, przechodząc przez ulicę lub zwracając uwagę na trąbienie klaksonów samochodowych wokół niego. Zaczął też otwarcie krytykować rząd komunistyczny, w czasach, gdy sprzeciw był karalny. Trwało to aż do momentu, gdy uzyskał pozytywny wynik testu na toksoplazmozę w ramach projektu badawczego mającego na celu ustalenie przyczyny jego lekkomyślnego zachowania. Jeśli pasożyt może zmienić zachowanie gryzoni, rozumował, dlaczego nie miałby wpłynąć również na ludzi.

Flegr przetestował swoją teorię, monitorując populacje zakażone i zdrowe. Test po teście dawał porównywalne wyniki. Zakażeni mężczyźni „częściej ignorowali zasady” i stawali się bardziej „podejrzliwi, zazdrośni i osądzający”. Cechy behawioralne zarażonych kobiet były odwrotne. Były bardziej „ciepłe”, „sympatyczne” i „moralne”. Kolejna dekada badań wykazała powiązania z tak różnymi schorzeniami jak ADHD, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, schizofrenia i zachowania samobójcze.

Niedawno spotkałem się z doktorem Flegrem w jego gabinecie w Pradze, aby omówić, w jaki sposób maleńki pasożyt żyjący w co najmniej 10 procentach Amerykanów i 30 do 50 procentach światowej populacji może tak głęboko zmienić naszą osobowość.

Dlaczego reakcja na infekcję jest tak różna u mężczyzn i kobiet. Dr Jaroslav Flegr: Wiadomo, że mężczyźni i kobiety reagują na stres w odmienny sposób. Jest więc całkiem możliwe, że toksoplazma powoduje przewlekły stres i że mężczyźni i kobiety reagują inaczej na ten sam czynnik drażniący.

Interesujące jest to, że zachowanie zarażonych kobiet ma tendencję do wykazywania pozytywnych cech. Kiedy kobiety są zestresowane, zaczynają okazywać przyjazne uczucia. Szukają towarzystwa. Dlatego uważamy, że dobrze jest zachorować na tę chorobę. [Śmiech] Ale to nieprawda. To tylko strategia obronna.

Czytałem, że niektóre kobiety faktycznie chcą się zarazić. Tak, ale nie polecam tego.

Czy kobiety prosiły cię, żebyś je zaraził? Czasami dostaję takie oferty e-mailem, ale przeważnie pochodzą one od mężczyzn zainteresowanych zarażeniem swoich dziewczyn. ##Pasożytnicza manipulacja zachowaniem

Ponieważ sprawia, że ​​kobiety stają się bardziej rozwiązłe. Właściwie to nieprawda. To dziennikarze wyciągają wnioski z moich ustaleń. Moje najnowsze badania pokazują, że infekcja zmniejsza popęd seksualny u kobiet.

A co z wpływem pasożyta na popęd seksualny¹ u mężczyzn? Wydaje się, że nie ma żadnego wpływu. To dziwne, ponieważ pasożyt ma bardzo silny wpływ na kobiety, ale nie wpływa na mężczyzn. Uważam, że istnieją dwa procesy, które się wzajemnie kompensują. Jednym z nich jest to, że osoby dotknięte chorobą mają zmniejszony popęd seksualny; drugim jest to, że wiadomo, że Toxoplasma zwiększa poziom testosteronu u mężczyzn. Można by więc pomyśleć, że popęd seksualny wzrośnie.

Czy jesteśmy efektem ubocznym cyklu życiowego pasożyta, czy też zmiany, którym ulegamy, w jakiś sposób mu służą. Kilka tysięcy lat temu byliśmy częścią cyklu życiowego Toxoplasma. Nawet teraz wiele osób umiera w wyniku ataków tygrysów i lwów w niektórych częściach świata. Być może manipulacje pasożyta nie są skierowane głównie na gryzonie, ale na naczelne.

Czy uważasz, że narażenie na toksoplazmozę zwiększa szanse człowieka na zjedzenie przez lwa lub tygrysa? Tak. Pewne narażenia na toksoplazmozę faktycznie zwiększają to ryzyko. W naszych kwestionariuszach zarażone osoby zgłaszają, że odczuwają mniejszy strach niż zdrowe osoby. Pytamy na przykład, jak bardzo boją się przebywać w ciemnym lesie, a oni odpowiadają, że nie boją się zbytnio. Mają również słabsze reakcje strachu. Kiedy zarażone osoby przechodzą przez ulicę i samochody trąbią na nie, nie odskakują z drogi. [Śmiech] To nie jest dobra strategia, jeśli atakuje cię tygrys lub lw.

Odkrycie wpływu toksoplazmy na ludzi

Jeśli toksoplazmoza jest związana ze schizofrenią, obsesyjnym zaburzeniem samobójczym, to wszystkie te stany mogą izolować osobę od jej grupy społecznej, a tym samym czynić ją bardziej podatną na zagrożenie zjedzeniem przez dużego kota. Jest całkiem możliwe, że to może być przyczyną. Podobnie jak gryzonie, ludzie również rozwijają pociąg do kociego moczu². Tak, zaobserwowaliśmy to fatalne zjawisko pociągu u ludzi. Zarażeni ludzie ocenili zapach bardzo rozcieńczonego kociego moczu jako przyjemniejszy. Było to badanie z podwójnie ślepą próbą. Ludzie nie wiedzieli, czy są zakażeni, ani co czują. Użyliśmy 12 próbek moczu od różnych zwierząt, a nasi badani musieli głosować na temat przyjemności zapachu. Po przeanalizowaniu wyników otrzymaliśmy dość jasny obraz.

Rozmawiałem ze studentem studiów magisterskich, Charliem Nicholsem, i zastanawiał się, czy pociąg do zapachu kociego moczu jest jednym z powodów, dla których ludzie lubią trzymać koty. Być może. Przynajmniej jeśli ktoś nie lubi zapachu, nie będzie trzymał kotów. Zapach odgrywa bardzo ważną rolę w naszym życiu. Nie rozumiemy go w pełni, ponieważ jest to głównie podświadoma reakcja, ale miłość to kwestia zapachu. Bardzo często zapach jest powodem, dla którego zakochujemy się w kimś.

Dowody łączące toksoplazmozę z zaburzeniami zdrowia psychicznego

Czy uważasz, że toksoplazmoza odgrywa jakąkolwiek rolę w pojawieniu się miłości. Toksoplazmoza jest w stanie znacznie zmienić nasz zmysł węchu ilościowo i jakościowo. Nie ma jeszcze kompletnych danych, ale istnieją pewne pośrednie dowody na ten fakt. Wiadomo, że zmysł węchu zmienia się u osób cierpiących na schizofrenię. Zapach, który wcześniej był przyjemny, zaczyna odpychać. Wiele danych pokazuje, że duży odsetek schizofrenii jest spowodowany toksoplazmozą.

Jakie są na to dowody. Trwają badania, których wyniki pokazują, że przeciwciała przeciwko toksoplazmozie pojawiają się we krwi pacjentów na 6-36 miesięcy przed wystąpieniem schizofrenii. W wielu przypadkach schizofrenia jest prowokowana i może być spowodowana przez toksoplazmozę. Oczywiście choroba nie rozwija się zbyt często. Częstotliwość występowania toksoplazmozy wynosi około 30 procent, a częstość występowania schizofrenii wynosi około jednego procenta. Dlatego większość osób zarażonych toksoplazmozą unika schizofrenii.

A ty sam jesteś zarażony toksoplazmozą, prawda? Tak.

Jak się zaraziłeś? Było kilka możliwych źródeł. Spędziłem ponad rok w Japonii, gdzie jadłem dużo surowego mięsa, więc może tam.

Toksoplazmoza w różnych krajach i jej wpływ na zachowanie

Jak się czułeś, gdy dowiedziałeś się, że jesteś zarażony. Nie byłem z tego powodu zbyt szczęśliwy. Ale wiele osób w naszym wydziale też było zarażonych, gdzieś około 30 procent. Teraz rozpowszechnienie toksoplazmozy wśród naszych studentów wynosi około 10 procent.

Czy jest to związane z poprawą higieny? Być może. Może jest to związane ze zmianami w zasadach czyszczenia piaskownic dla dzieci. Piasek należy wymieniać dość często. Są też inne opcje. Na przykład nasze ostatnie badanie, którego wyniki przygotowujemy do publikacji, wykazało, że toksoplazma może być aktywnie przenoszona drogą płciową. Możliwe, że z powodu epidemii AIDS seks bez zabezpieczenia stał się mniej popularny, a co za tym idzie, odsetek zakażeń toksoplazmozą przez kontakt seksualny zmalał.

Czy toksoplazma przenika do plemników i wydzieliny pochwowej? U niektórych gatunków zwierząt znaleźliśmy pasożyty w plemnikach. A w około dwóch trzecich przypadków zakażenia płodu nie znaleźliśmy żadnych czynników ryzyka. Matka nie jadła surowego mięsa, myła warzywa, zachowywała się bardzo rozsądnie. Nie było żadnego ryzyka, a mimo to została zarażona. Więc całkiem możliwe, że zakażenie nastąpiło podczas niezabezpieczonego seksu z mężem.

Czy sprawdziłeś, czy twój mąż był zarażony. Nie mamy jeszcze żadnych danych na ten temat, ale sprawdzimy.

Czy zakażenie może być przenoszone z kobiet na mężczyzn? Uważam, że jest przenoszone tylko z mężczyzn na kobiety, przynajmniej przeważnie.

Czy uważasz, że zwiększony poziom testosteronu u zarażonych mężczyzn jest sposobem, w jaki toksoplazmoza zwiększa popęd seksualny, aby pomóc się rozprzestrzenić? Być może. W książce The Selfish Gene Richard Dawkins wspomina o możliwości zwiększonego popędu seksualnego u pacjentów z kiłą.

Potencjalny wpływ toksoplazmozy na krajowe statystyki zdrowotne

Czytałem, że HIV może również powodować zwiększone libido. Myślę, że chlamydia również może to powodować.

Rozumiem, że odsetek przypadków toksoplazmozy różni się w zależności od kraju. Myślę, że kraje Ameryki Łacińskiej mają najwyższy wskaźnik, podczas gdy Korea Południowa ma najniższy. Czy uważasz, że toksoplazmoza może wpływać na zachowanie na poziomie krajowym? Myślę, że tak. Inny parazytolog już o tym pisał, wskazując, że cechy narodowe można częściowo wyjaśnić częstością zakażeń toksoplazmozą w populacji. W tym roku opublikowaliśmy bardzo ważny artykuł pokazujący, że częstość występowania wielu chorób można wyjaśnić różnicami w częstości występowania toksoplazmozy. Nasze dane pokazują silny związek z padaczką i chorobami naczyń mózgowych, w tym zawałami serca. W Europie może to wyjaśniać około 16 lub 17 procent wszystkich zawałów serca. Gdybyśmy znaleźli lekarstwo lub szczepionkę na toksoplazmozę, moglibyśmy uratować wiele istnień.

Pod koniec naszej rozmowy zapytałem dr. Flegra, czy mógłbym zrobić mu zdjęcie do tego artykułu. Zgodził się, żartując: „Szkoda, że ​​nie mam kota, którego mógłbym trzymać”.

Patrząc przez wizjer, zauważyłem, że jego uśmiech szybko znika. Nastrój nagle się zmienił.

„Myślę, że to wystarczy”, warknął. „Mój przyjaciel powiedział mi kiedyś, że jeśli dziennikarz używa takiego obiektywu w aparacie, to znaczy, że chce, abyś wyglądał brzydko na zdjęciach. To standardowy dziennikarski trik podczas fotografowania polityków, których nie lubią”.

Próbowałem wymusić coś, co, jak miałem nadzieję, będzie wyglądało jak uspokajający uśmiech. „Wcale nie, doktorze. Po prostu próbuję zrobić dobre zdjęcie”.

„Ale ma pan aparat ze stałą ogniskową”, odparł. „Nasze badania pokazują, że używanie różnych obiektywów ma duże znaczenie dla tego, jak atrakcyjni są ludzie na zdjęciach. „

Uścisnęliśmy sobie dłonie i powiedzieliśmy sobie sztywne pożegnanie, ale to wyglądało bardziej jak pozbycie się. Przeszedłem przez puste korytarze Uniwersytetu Karola, myśląc o nagłym przypływie podejrzeń, którego właśnie byłem świadkiem. Skąd się wziął. Czy to była Phlegr, czy wpływ toksoplazmozy. Chociaż, kogo to obchodzi.

Przypisy

1. S. Bawa (2007). Wybrane produkty spozywcze a poped seksualny: mechanizmy dzialania. Dieta milosci, cz.2. . Semantic Scholar. ↩
2. Krystyna Klimaszewska (2024). Wpływ nietrzymania moczu przez pielęgniarki w okresie okołomenopauzalnym na ich funkcjonowanie w życiu codziennym. Pielęgniarstwo Polskie. Semantic Scholar. ↩

S. Bawa (2007). Wybrane produkty spozywcze a poped seksualny: mechanizmy dzialania. Dieta milosci, cz.2. . Semantic Scholar. ↩

Krystyna Klimaszewska (2024). Wpływ nietrzymania moczu przez pielęgniarki w okresie okołomenopauzalnym na ich funkcjonowanie w życiu codziennym. Pielęgniarstwo Polskie. Semantic Scholar. ↩